nederlandse vertaling

koppelen terug naar alle vertalingen

Arizona Route 66 Museum tekst vertaald door Dries Bessels

Route 66 Electric Vehcile Museum tekst vertaald door Swa Frantzen & Nadine Pelcaen (binnenkort beschikbaar)

1. Indiaanse handels routes
Lang voordat reizigers via Route 66 het hele land door konden reizen hadden indiaanse stammen al de eerste “wegen”. Dat waren intensief gebruikte voetpaden tussen het huidige Arizona en de kust van de Stille Oceaan. Een uitgebreid netwerk van routes bestond en werd gebruikt door indiaanse stammen om kostbaarheden en gebruiksgoederen te vervoeren. Schelpen, mineralen, edelstenen en geweven manden werden gebruikt als betaalmiddel.
Informatie over het leven van de indianen werd voor het eerst opgeschreven in 1604 door Juan de Onate die de eerste Europeaan was die dit gebied bezocht. In 1776 werden er details toegevoegd door ene Fr. Francisco Garces, een Franciscaner missionaris genaamd. Lokale stammen zoals de Mojave, Hualapai en Havasupai verwelkomden de zendeling, vertelden hem over de routes naar de Stille Oceaan en hielpen hem bij zijn reis oostwaarts naar Moqui (Hopi) dorpen. Moqui (Hopi) dorpen. 

2. De 35e breedtegraad
Fr. Garces was waarschijnlijk de eerste Europeaan die dit wegennet bereisde en zijn reisverslagen geven een mooi inzicht in het leven in dit toen nog onbekende land. Vandaag de dag is het gebied rond deze vroege handel routes bekend als “de 35e breedtegraad route” die door het noorden van Arizona loopt. Deze 35e breedtegraad heeft in het verleden gediend als basis voor de oost / west routes, te beginnen met de Beale Wagon Road en de National Old Trails Highway en later het zuidwestelijke deel van Route 66.
Als je kijkt naar het landschap waar de route door heen loopt, langs de Colorado rivier, door de Black Mountains van Oatman, door de bergen en vergezichten rond Kingman, de bossen bij Flagstaff en de Painted Desert dan zie je dat ook de indianen kozen voor een ‘toeristische route’.

3. De Grote trek
Door de jaren heen trokken er ‘Mountain men’ door dit gebied, enkelingen die als pelsjagers en goudzoekers door het noorden van Arizona en het Colorado River gebied trokken op zoek naar schatten in de vorm van bont, goud en aardewerk. Tussen ongeveer 1810 en 1820 kwam de grote trek op gang waarbij grote groepen kolonisten langs de routes van de indiaanse voetpaden trokken. De geruchten over beschikbare grond in het Westen bracht deze vroege immigranten er toe naar het westen te trekken, richting de Stille Oceaan.
In 1851 begon Kapitein Lorenzo Sitgreaves aan het in kaart van de regio. Na veel maanden van onderzoek kwam hij met de aanbeveling om een route langs de 35e breedtegraad aan te leggen in plaats van de bestaande handelsroutes te volgen.
Deze aanbeveling leverde hem een plaats op in de geschiedenis van Route 66. De 3.652 voet (1086 meter) hoge bergpas net buiten Oatman werd naar hem vernoemd.

4. Luitenant Eward F. Beale, Kamelen Korps
Vanaf 1800 trokken er meer en meer mensen naar het westen en de noodzaak van een route die ook in de winter gebruikt kon worden werd steeds groter. In 1857 gaf de Minister van Oorlog onder President Buchanan de opdracht aan de voormalige Marine Luitenant Edward F. Beale om zo’n route uit te zetten en aan te leggen.
De route moest zoveel mogelijk de 35e breedtegraad volgen, men dacht daarmee zuidelijk genoeg te zijn om de route het hele jaar door te kunnen gebruiken terwijl de route noordelijk genoeg lag om reizigers geen last te laten hebben van de rebellen in Zuid-Arizona.
Met behulp van de ervaringen van Kapitein Lorenzo Sitgreaves uit 1851 begon Luitenant Beale aan de tocht van Fort Defiance, New Mexico Territory met een team van 44 mannen, 12 wagens en 120 paarden, ezels en honden.
Naast deze 120 dieren waren er 25 kamelen, aangevoerd uit Egypte. Een deel van de opdracht van Beale was om te kijken of de kamelen in dit gebied gebruikt konden worden voor militaire doeleinden.

5. Beale Wagon Road
Ondanks dat een aantal van de gidsen niet bepaald capabel waren en dankzij de uitzonderlijke prestaties van de kamelen bereikten Beale en zijn mannen de Colorado rivier op de 49e dag van hun reis.
In de daaropvolgende jaren maakte Beale nog een aantal reizen langs deze route om verbeteringen aan te brengen, met name om de afstand tussen waterbronnen te verkorten en moeilijke gebieden te vermijden.
Het resultaat van deze expeditie was de Beale Wagon Road, de eerste weg die door de centrale overheid in Washington gefinancierd was. Met een totale prijs van 50.000 dollar voor een weg van 640 kilometer lang was de voltooiing van deze route een opmerkelijke prestatie. Des te opmerkelijker als je ziet dat een nieuwe snelweg in Boston van ongeveer 10 mijl ongeveer 10 miljoen dollar kostte. Niet helemaal te vergelijken maar toch.
Delen van de Beale Wagon Road zijn nog steeds zichtbaar en zijn toegankelijk vanaf verschillende plaatsen langs Route 66.

6. Ontberingen van de Pioniers
Een reis naar het westen in 1850 is natuurlijk niet te vergelijken met een reis langs Route 66 in 1950, al was de route vrijwel gelijk. Terwijl voedsel, onderdak en water in 1950 overal in overdaad beschikbaar waren langs de ‘hoofdstraat van Amerika’ waren die niet of op zijn minst moeilijk te vinden in 1850. 
Het vinden van water was altijd van het grootste belang omdat zowel mensen als dieren daarvan afhankelijk waren.
Het reizen werd belemmerd door de lange afstand tussen de waterbronnen en reizigers waren vaak genoodzaakt te wachten op regen voordat ze verder konden reizen. Conflicten met indianen kwamen ook regelmatig voor, zeker toen de stroom immigranten toenam van een enkele reiziger naar grote groepen.
Veel bronnen hebben het over de manier waarop lokale indianen stammen behandeld werden. Soms op een slechte manier met alle slechte gevolgen van dien maar soms ook op een vriendschappelijke manier. De frequentie van conflicten had veel te maken met angst aan beide zijden. 
Slechte paden, gammele voertuigen, ziekten bij mens en dier, diefstal en voedseltekorten droegen allemaal bij aan de problemen waarmee deze immigranten te maken kregen.

7. De Eerste Wagens
In 1858, slechts enkele maanden nadat LT. Beale en zijn team het eerste onderzoek naar de nieuwe route hadden afgerond, stonden de eerste reizigers al te popelen om deze nieuwe route te gebruiken.
Een van de eerste groepen die het probeerden bestond uit een aantal gezinnen die samen reisden onder leiding van L. J. Rose. De kosten van de ingehuurde gids werden gedeeld. Het zoeken naar water en de algemene hardheid van het dagelijks leven werden draaglijker naarmate de gezinnen meer samenwerkten. Het werd ook duidelijk dat er sprake was van ‘veiligheid in aantallen’ voor dit soort groepen.
Naarmate men dichterbij de Colorado rivier kwam viel de groep uiteen in kleinere groepen omdat sommigen snel het water wilden bereiken.
De Mojave Indianen, mogelijk aangemoedigd door anderen, waren achterdochtig en waarschijnlijk geloofden zij dat deze groepen zich op hun land wilden vestigen.

8. Immigranten en de Indiaanse Oorlogen
De Indianen vielen aan waarbij 8 of 9 van de immigranten gedood werden en 15 of 16 gewond. Het is niet bekend hoeveel slachtoffers er waren aan de kant van de indianen maar dat aantal was waarschijnlijk hoger. Geconfronteerd met de overmacht van de indianen en hun agressie jegens de immigranten moesten zij het meeste van hun spullen achterlaten toen ze op de vlucht sloegen.
Nadat ze elkaar terug gevonden hadden trokken deze bange en vermoeide overlevenden terug richting het oosten. Onderweg kwamen ze een aantal andere groepen tegen die ze konden overtuigen mee terug te keren naar Albuquerque.
Nadat het nieuws van het bloedbad op de Rose groep gepubliceerd werd ontstak de bevolking van de nog jonge US in woede. Er moesten maatregelen genomen worden om de honderden immigranten families die de Beale route wilden volgen te beschermen en daarom werd in 1859 Fort Mohave aan de Colorado rivier gesticht. Dat fort bleek een succes te zijn waar reizigers opvang en bescherming konden krijgen.
Interessant is de constatering die Beale al in 1857 maakte waarbij hij dacht dat een militaire aanwezigheid bij de Colorado rivier nodig zou zijn om immigranten tegen mogelijke agressie van de Mojave indianen te beschermen.

9. Praire Schrooner
De huifkarren die doorgaans gebruikt werden door de immigranten werden vaak ‘prairie schooners’ genoemd. Een schooner was een soort schip en deze huifkarren hadden bij het oversteken van de prairies wel wat weg van een schip op een oceaan. Het waren de huifkarren zoals wij die nu kennen uit menige cowboy film.
Voor de lange reis werden ze volgeladen met alles wat de gemiddelde immigrant maar nodig zou kunnen hebben en er was meestal dan ook geen plaats voor passagiers. Daarom liepen de meeste immigranten naast de huifkarren het hele land door.

10. De komst van het spoor
Met de komst van de spoorlijn ontstond er een snelle groei in de ontwikkeling van het gebied langs de Beale Wagon Road. Treinen verzorgden het (snelle) transport van goederen van en naar de vele ranches en mijnen in heel het Westen.
In 1866 werd de opdracht voor de aanleg van een spoorbaan langs de 35ste breedtegraad gegeven aan de ‘Atlantic and Pacific Railway. Toen die later in financiële problemen kwam nam de ‘Atchison, Topeka & Santa Fe’ een meerderheidsbelang in het bedrijf.
Van 1880 tot 1883 onderzocht Lewis Kingman de route van Albuquerque naar de Colorado rivier waarbij hij de rivier overstak bij Needles.
De nieuwe spoorlijn sloot hier aan op de Southern Pacific waarmee er een betrouwbare verbinding dwars door Amerika was ontstaan.
Terwijl de spoorweg een puur functionele innovatie was werd hij door het grote publiek gezien als een symbool van vrijheid en macht. Men wilde snel naar het westen reizen maar dat was voor de meesten tot nu toe vrijwel onmogelijk.
Het is dus geen toeval dat Route 66 eenzelfde vrijheid symboliseert als de spoorbaan dat deed aan het begin van de eeuw.
Ze gaan door hetzelfde terrein en hebben beiden een grote aantrekkingskracht op de nieuwsgierige reiziger.
In 1915 vormde National Old Trails Highway de eerste verbinding van oostkust naar westkust. Hij liep over grote afstanden parallel aan de spoorbaan en automobilisten reden over grote afstanden naast enorme treinen. Voor velen vormde dat een tijdverdrijf dat nog veel gebezigd wordt op de Historische Route 66. De spoorweg zal altijd geassocieerd worden met het (wilde) westen, vooral ook omdat het instrumenteel was in het succes van veel van de steden. Zowel reizigers als goederentreinen, met inbegrip van de Santa Fe, lopen nog steeds parallel aan de “Mother Road”, en er rijden er elke dag een stuk of 80 vlak langs dit gebouw zoals je waarschijnlijk al wel gehoord hebt!

11. We Hebben Goede Wegen Nodig
De Amerikaanse liefde voor alles wat auto is begon met de eerste auto die van de lopende band liep en is nooit meer opgehouden. Met de komst van de auto bleek echter dat er wegen nodig waren, veel wegen en goede wegen! Op vele plaatsen in het land werden afdelingen gestart van de nationale ‘Good Roads Association’, ook in Arizona. Hierbij ontstond er strijd tussen de noordelijke en de zuidelijke afdelingen over de beperkte hoeveelheid beschikbaar geld. Mohave County werd vertegenwoordigd door Dr. John Whitehead en Tom Devine, de vader van de acteur Andy Devine. Samen met vertegenwoordigers van andere noordelijke provincies lukte het hen om geld los te krijgen om stukken van de Old Trail Highway in noord Arizona te verbeteren. Deze weg werd uiteindelijk US Highway 66.

12. De Druiven Der Gramschap
.. en ze komen op 66 van de zijwegen, van de wagensporen en de doorgroefde landwegen. 66 is de moederweg, de weg der vlucht...
Onder andere door deze woorden uit John Steinbeck’s roman “The Grapes of Wrath” is Route 66 integraal onderdeel van de Amerikaanse historie en cultuur geworden. De Grote Depressie die ontstond na de beurskrach van 1929 bracht enorme ontberingen met zich mee. Er was geen werkloosheidsuitkering of sociale zekerheid en veel banken gingen failliet waardoor mensen hun spaargeld kwijt raakten. Doordat ze hun hypotheek niet meer konden betalen werden ze uit hun huizen gezet. Omdat ze geen alternatief meer hadden namen ze de paar bezittingen die ze nog hadden mee en gingen op pad om een nieuw huis en werk te zoeken. Route 66 werd daarmee de route naar een betere toekomst “ergens in het westen.”
Men dacht dat een huis en een baan in het westen simpel te vinden zouden zijn maar voor velen werd de reis naar het verre Californië in oude en gammele auto’s als T-fordjes een enorme teleursteling. Daar aangekomen kwamen ze er achter dat het daar nog veel moeilijker was om een huis en een baan te vinden waarna ze maar weer terug gingen. Deze trieste periode liep door tot het begin van de Tweede Wereldoorlog en de werkgelegenheid die dat met zich mee bracht.

13. Dustbowl
In het Midwesten van de VS (grofweg Kansas, Oklahoma en Texas) heeft het tussen 1931 en 1939 niet of nauwelijks geregend. Hierdoor stierven vrijwel alle gewassen en ontstond er een enorme droogte. Zo’n periode van droogte was al wel vaker voorgekomen maar het prairiegras kon er tegen en hield door zijn diep groeiende wortelgestel de aarde vast. Nu was dat prairiegras echter omgeploegd om graan te kweken en doordat het omgeploegde landschap uitdroogde kon het veranderen in een gigantische stofwoestijn met stof stormen. Zoals te zien is op deze foto uit Rollo, Kansas, bereikten de stofwolken enorme hoogten. Het fijne stof was overal en zowel mensen als dieren werden gek van de wind en het stof. Deze stofstormen, gecombineerd met de grote depressie, verdreef mensen van hun farms op zoek naar een beter leven en ze volgden Route 66 naar Californië. Echter, van de meer dan 200.000 mensen die naar het westen vluchtten bleven er minder dan 16.000 daar. De meesten waren binnen een paar maanden weer terug omdat er in Californie geen toekomst voor hen was. Route 66 was niet alleen voor deze vluchtelingen belangrijk maar ook voor de achterblijvers. Het New Deal programma van Roosevelt was er op gericht om door middel van werk weer kansen te scheppen en tussen 1933 en 1938 werden grote groepen werkelozen ingezet om Route 66 over de gehele lengte te verharden.

14. Een Beter Leven?
De droogte en de depressie van de jaren 30 dreef meer dan 200.000 mensen uit het Midwesten naar Californië hopend op een beter leven. Voor het merendeel was het leven dat ze vonden echter niet beter. Zij verzamelden zich in migrantenkampen en werden verdreven door de politie, die instructies hadden om hen te dwingen weg te gaan. Op Route 66 aan de grens van Californië en Arizona was er een officieel bord van de staat Californië dat migranten waarschuwde om terug te keren omdat ze niet welkom waren in Californië. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, bleef slechts 8% van de migranten effectief in Californië. Het merendeel is in de loop van de volgende maanden teruggekeerd naar het Midwesten.

15. De 2e Wereldoorlog
Route 66 was geheel verhard in 1938 en dat was met name belangrijk met het oog op de komende wereldoorlog. Goede verbindingen waren nodig voor een snelle mobilisatie tijdens de oorlog en aan het begin van de Tweede Wereldoorlog koos het leger het midden westen voor een heel aantal trainingslocaties. Die keuze werd ingegeven door het goede weer maar ook omdat ze op redelijke afstand van bewoonde gebieden lagen. Een aantal lag aan of vlakbij Route 66 zoals de Kingman Army Airfield artillerie school. Doordat het leger de spoorwegen claimde voor bijvoorbeeld troepentransporten zorgde het
goederen vervoer voor een enorme impuls aan het wegvervoer. Terwijl er in 1941 nog 3,7 miljoen auto’s geproduceerd werden liep dat aantal in 1943 terug tot 610 (!). Tegelijkertijd steeg de productie van zware vrachtwagens dramatisch. Dat was ook wel nodig want ongeveer 50% van alle militaire goederen werden per vrachtwagen verscheept en kilometers lange konvooien werden heel normaal op Route 66.

16. 1950 Studebaker Champion, 4 deurs
Adviesprijs $ 1,487.00
De ‘champion’ was Studebakers budget auto
In 1852 openden de gebroeders Studebaker een smederij in South Bend, Indiana. Ze leverden o.a. huifkarren voor de Union tijdens de burgeroorlog. (De Union was het leger van de noordelijke staten, de confederates van de zuidelijke staten). In 1868 richtten zij de Studebaker Brothers Manufacturing Co.op en toen de 20e eeuw aanbrak begonnen ze met de bouw van zowel benzine- als elektrische auto’s.
In 1954 gingen Studebaker en de Packard Corporation samen verder als de Studebaker-Packard Corporation. Hun idee was om zo het op 3 na grootste autobedrijf te vormen na General Motors, Ford en Chrysler. Dat ging echter dramatisch mis en de Packard autos, ooit de best verkopende luxe autos in Amerika, verdwenen in 1958 van het toneel. De productie van Studebakers werd gestaakt in 1966.
Studebaker was tijdens de 114 jaren dat het merk bestond het enige bedrijf dat succesvol de overstap maakte van huifkarren voor immigranten naar krachtige en moderne auto’s.

17. BURMA-SHAVE
In 1925 probeerde Al Odell het zieltogende scheerschuim bedrijf van zijn vader te redden. Hij kocht een aantal 2e hands borden, schilderde er reclameslogans op en zette ze op palen langs de kant van de weg. Zo ontstonden de eerste Burma Shave borden, simpele borden met een eenvoudige boodschap:

Scheer op de moderne manier
Goed voor de huid
Verkrijgbaar bij de drogist
Burma Shave

Het duurde niet lang voordat de teksten veranderden in korte rijmpjes en ze werden door het hele land heen populair. 
Reizigers ‘verzamelden’ de gedichtjes en lazen ze luidop voor. Het waren niet alleen reclame spreuken, het waren ook vaak boodschappen in het algemeen belang.

Bij
scholen
Rij je rustig aan
Zodat de kleintjes later
ook een baard kunnen laten staan.

De meeste borden ging over een gladde, zachte huid voor mannen:

HE’S THE BOY
THE GIRLS FORGOT
HIS LINE
WAS SMOOTH
HIS CHIN WAS NOT

Tijden veranderen en zo ook de manier van scheren. Door de komst van elektrische scheerapparaten raakte het bedrijf in financiële problemen en in 1963 werd het verkocht aan Phillip Morris, Inc.
De Burma-Shave borden zijn echter niet allemaal verdwenen. Op sommige plaatsen langs Route 66 staan ze nog en anders kun je ze nog wel eens op onverwachte plaatsen tegenkomen.

BURMA SHAVE SIGNS
YOU MIGHT SEE ‘EM
ON THE SELF
OF SOME
MUSEUM

18. Na De Oorlog
De verstoring veroorzaakt door de Grote Depressie en Wereldoorlog II verminderde niet in vredestijd. Na de oorlog waren de Amerikanen mobieler dan ooit tevoren. Veel mannen die in het Westen tijdens de oorlog hadden getraind, besloten te verhuizen van de sneeuw in de “Snowbelt” (het gebied rond de Grote Meren in het noorden) naar de zon in de “Sunbelt” (het zuiden). Van 1945 tot 1960 was er een bevolkingsgroei langs Route 66 die varieerde van 40% in New Mexico tot 74% in Arizona.

19. Handel Langs De Weg
De fenomenale groei bracht veel nieuwe handel langs de weg. Benzinestations, motels en diners waren al ontstaan tijdens de oorlogsjaren en begonnen te groeien tijdens de goede tijden van de jaren 1950 en ‘60. Campings met eenvoudige cabines groeiden uit tot motels met bijhorende restaurants en zwembaden. Eenvoudige tankstations met één of twee pompen begonnen met een volledige dienstverlening (“full service”).

20. Groei Van De Handel
Eetzalen in hotels en cafés in het centrum werden vervangen door diners en drive-in restaurants langs de weg. Andere langs de weg gelegen bedrijven zoals handelsposten, kruideniers / warenhuizen, sleepdiensten, curiositeiten winkeltjes en drive-in bioscopen maakten hun opwachting langs de hoofdwegen. Reizen op Route 66 was een spannende en interessante ervaring met veel dingen om te zien en te doen.

21. Het Einde Van Een Tijdperk
In 1957 richtte president Eisenhower het systeem van snelwegen op (de “Interstates”). Geïnspireerd door de Duitse Autobahn voorzag Eisenhower een snelle en eenvoudige weg voor voertuigen uit het hele land. Het gezapige tempo van reizen en de hoop op avontuur zou worden vervangen door snelheid en voorspelbaarheid.
Het zou vijf verschillende snelwegen vergen om U.S. Route 66 te vervangen. De historische route zou worden vertrappeld en ondergegraven. Er werd niet gedacht aan de historische betekenis van de oude weg op het moment dat het merendeel van Amerika’s meest bekende route overbodig werd. Samen met de weg werden stukken van het Amerikaanse leven begraven en overgeslagen: herinneringen, bezienswaardigheden en dromen.
In 1984 werd Interstate 40 doorheen noordelijk Arizona geopend en, net als bij elk nieuw speeltje, werd het meteen verkozen boven de gekende, eigenzinnige U.S. Route 66. De overheid verwijderde of veranderde de wegwijzers, kaartmakers verwijderden de route van hun kaarten en ooit bloeiende steden werden plotseling afgesneden van Amerika’s reizen. In Arizona werden steden zoals Winslow, Williams, Ash Fork, Seligman, Peach Springs, Truxton, Valentine en Hackberrry omzeild en bevonden ze zich in gevaar weggeblazen te worden met het stof.
De combinatie van Interstate snelwegen en vliegreizen betekende het einde voor de ontspannen familievakanties op de weg. Stopplaatsen werden niet meer bepaald door de unieke en verleidelijke attracties langs de weg, maar door grote borden die ze aangaven. Tegenwoordig zijn restaurants, tankstations en overnachtingsfaciliteiten bijna identiek doorheen de staten en de monotonie van het rijden op een saaie Interstate snelweg eist zijn tol. Immers, hoeveel liedjes zijn geïnspireerd op het mysterie van een Interstate snelweg?

koppelen terug naar alle vertalingen